Türkiye'de Basketbol
Basketbol sporunu icad eden kişi, 1861 kanada doğumlu, James Naismith isimli bir fizik eğitmenidir. Basketbolun doğuş hikayesi ise şöyle başlıyor. Amerika'nın Massachusetts eyaletinde, dini bir organizasyonda görev yapan Naismith'e, başkanı tarafından bir görev verilir. Bu görev kışların çok çetin ve uzun sürdüğü Massachusetts eyaleti için, Kapalı bir alanda oynanabilecek bir oyun bulmasıdır. Çalışmaya hemen koyulan Naismith, Bir dizi test yapmaya başladı. İlk etapta Ameraikan futbolunu düşündü, Ancak Rugby, Salon için çok sert bir spordu. Jimlastik çok sıkıcı olur diye düşündü, Hokey için ise Salon küçük kalıyordu. Düşünürken aklına, Ülkesi Kanada'da çiftçilerin oynadığı, Dokuz taş oyununa benzeyen Duck on a rock Geldi. Ancak Bu oyunda, bazı sertlikler taşıyordu. Çözümü, topla beraber koşmayı yasaklamakta Buldu. Eğer oyuncu koşmazsa, yakalamayada gerek kalmazdı. Böylelikle Sakatlanma riski olmayan bir oyun olabilirdi. Büyük bir heyecanla, Oyununun Kurallarını yazmaya başladı.
Naismith, Yeni icat ettiği oyununa 13 adet Kural belirledi. İlk Etapta Oyuncular yerinde Sabitti, Bir birlerine pas atıyordu ve Top sürmek Yoktu. ilk etapta topun içine atılacağı alanı Kutu olarak düşünen Beden Eğitmeni, şeftali sepetinin daha doğru olacağını düşündü. Basket Terimi, yani sepet buradan gelmektedir. Artık spora dayalı yeni oyun, tanıtılmaya hazırdı. 1891 yılının, Aralık ayında Oyununu ve 13 kuralını, dini tarikatının, resmi yayın organından herkese duyurdu. İlk maçıda aynı gün 9'ar kişilik iki takımı, karşılaştırarak oynattı. Tabi haliyle Basketbol topu daha icat edilmemişti. Maçı futbol topuyla oynadılar. Pota ise Şeftali sepetiydi. ilk etapta Sepete giren topu, Bir sırık Kullanarak geri çıkarsalarda, Sonrasında sepetin alt kısmını keserek çıkardılar.
Aradan Bir yıl kadar bir süre geçtikten sonra, Naismith’e icat ettiği oyunlarına ne ad vereceği sorulması üzerine, Daha henüz bir isim koymadım cevabını verdi. Öğrencilerinden bazıları Naismith ball Nasıl bir isim, diye önermesine çok gülen mucit, Daha sporu doğmadan öldürecek bir isim cevabını verdi. Neşe içinde geçen sohbetin arasında bir öğrenci, Sepet (Basket) var, Top(Ball) var, O zaman SepetTopu (BasketBall) Olsun diyince Oyunun Adıda Konmuş Oldu.
1913 yılında ilk basketbol şubesi Fenerbahçe Spor Klübü tarafından açılmıştır. 1920 tarihine kadar Osmanlı Devletinin I. Dünya Savaşı'nda olmasından dolayı bir gelişme göstermedi. İlk resmi müsabaka 1921 yılında Selim Sırrı Tarcan'ın desteği ile Yüksek Öğretmen Okulu öğrencileri ile İstanbul’da yaşayan Amerikalılar arasında oynanmış, Amerikalılar maçı 24-18 kazanmıştır.
Türkiye uluslar arası alandaki ilk maçını 24 Haziran 1936’da Yunanistan ile yapmıştır. Yunanistan milli takımını kendi paralarıyla Türkiye’ye getiren Türk basketbolcular, Beyoğlu Halk Evi Salonu’nda yaptıkları ilk uluslar arası karşılaşmayı 49-12 kazanmışlardır. Türk milli takımı 1936 Berlin Olimpiyatları’na katılmış, ancak dereceye girememiştir.
1940’larda duraklama dönemine giren basketbol, 1946’dan itibaren İstanbul, Ankara ve İzmir’in dereceye giren takımlarının oynadığı Türkiye Şampiyonası’nın düzenlenmesi ile yeniden hareketlenmeye başlamıştır. 1949 yılında Kahire’de yapılan Avrupa Basketbol Şampiyonası, Türkiye’nin katıldığı ilk Avrupa şampiyonası olmuş, Türk milli takımı bu şampiyonada Avrupa 4.lüğünü elde etmiştir.
3 Aralık 1966 tarihinde yayınlanan 12476 sayılı yönetmelikle, bugün kısaca “Deplasmanlı Basketbol Ligi” adıyla andığımız ligler başlatılmıştır. 1968-69 sezonundan itibaren Basketbol Federasyonu, Deplâsmanlı ikinci Lig’i kurmuştur. Ayrıca 70’li yıllarda bazı özel kuruluşların basketbol takımları oluşturmaları ile Türk basketbolu canlanma dönemine girmiş, 1977 yılında Fransa’da yapılan Avrupa Yıldızlar Basketbol Şampiyonasında Türkiye, Avrupa şampiyonluğunu kazanmıştır.
1981 yılında Deplâsmanlı Bayanlar Ligi karşılaşmaları düzenlenmeye başlamış, bunu 1982 yılından itibaren Bayanlar Türkiye Ligi şampiyonluğunu kazanan takımın Türkiye’yi Avrupa’da temsil etmeye başlaması izlemiştir.
A milli takım 2002 yılında ilk kez 14. Dünya Şampiyonası’nda mücadele etmiş ve dokuzuncu olmuştur. Maçlar Amerika Birleşik Devletleri’nin Indianapolis kentinin iki salonu RCA Dome ve Conseco Fieldhouse’da yapılmış, birbirinden çekişmeli ve heyecanlı maçlar sonunda “12 Dev Adam” olarak adlandırılan Türk milli takımı bu şampiyonayı dokuzunculukla bitirmeyi başarmıştır.
Çin'in ev sahipliğinde düzenlenen 2019 FIBA Dünya Kupası'nda 8 gruptan 32 takım mücadele ediyor.
Organizasyonda gruplarında ilk iki sırayı alacak 16 takım, 2. tura yükselecek. Son iki sırada yer alacak ekipler ise 17-32'ncilik klasman maçları oynayacak.
Turnuvanın 2. turunda yine ilk 2 sırada olacak takımlar, çeyrek finalde mücadele hakkı yakalayacak. Çeyrek finalde rakiplerini eleyecek 4 ülke ise adını yarı finale yazdıracak. Finale yükselecek iki ekip ise 15 Eylül Pazar günü başkent Pekin'de dünyanın en büyüğü olmak için sahaya çıkacak.
Dünya Kupası'nda maçlar Pekin'in yanı sıra Wuhan, Guangzhou, Foshan, Şanghay, Nanjing, Shenzen ve Dongguan kentlerinde oynanacak.